Autor: Piotr Godek
Teoria nadmiernego wyprostu -uszkodzenia przedniego kompleksu więzadłowego, nierzadko widoczne awulsyjne oderwania krawędzi trzonów i mocowania przednich części pierścieni włóknistych krążków międzykręgowych łącznie z pociąganiem nerwów krtaniowych i kompleksu gardła oraz zmiażdżenie kolumny stawowej (powoduje dolegliwości bólowe, poczucie niestabilności i znaczne ograniczenie zakresu ruchu z kineziofobią, obecność mikrowynaczynień w fałdach błony maziowej, naderwanie aparatu więzadłowo- torebkowego a chrypkę, dysfonię i dysfagię naciągnięciem tkanek miękkich szyi) [1].
Teoria hydrodynamiczna, zakłada przemieszczenia płynu mózgowo rdzeniowego pod dużym ciśnieniem zarówno dogłowowo przez otwór potyliczny wielki jak i poprzez osłonki korzeni co tłumaczyć może takie objawy jak parestezje kk. górnych, zaburzenia z CNS (zaburzenia koordynacji, równowagi, koncentracji, zmiany behawioralne). Na modelu zwierzęcym wykazano, iż uszkodzenia w zwojach nerwów grzbietowych zachodzić mogą przy użyciu pulsacyjnego ciśnienia hydrostatycznego nawet bez skrajnych deformacji odc. szyjnego [2].
Teoria skurczu ekscentrycznego mięśni szyi, zakłada gwałtowny skurcz obronny mięśni powodując ich mikrouszkodzenia oraz przesterowanie kontroli wrzecionek mięśniowych z zapętlonym zwiększonym napięciem mięśniowym co powoduje utrzymujące się wygórowane napięcie mięśniowe oraz powstawanie licznych punktów nadmiernej wrażliwości [3].
Literatura:
1. Tisherman R, Hartman R, Hariharan K, Vaudreuil N, Sowa G, Schneider M, Timko M, Bell K.
Biomechanical contribution of the alar ligaments to upper cervical stability. J Biomech. 2019 Nov 23:109508.
2. Svensson MY, Aldman B, Boström O, Davidsson J, Hansson HA, Lövsund P, Suneson A, Säljö A. Nerve cell damages in whiplash injuries. Animal experimental studies. Orthopade. 1998 Dec;27(12):820-6.
3.Yoganandan N., Brian D.Stemper BD., Rao RD. Patient Mechanisms of Injury
in Whiplash-Associated Disorders, Seminars in Spine Surgery Volume 25, Issue 1, March 2013, Pages 67-74.